* Trường hợp thứ nhất: thời hạn ra quyết định phân công Điều tra viên thụ lý giải quyết tin báo 03 ngày hay 04 ngày khi Cơ quan điều tra tiếp nhận tin báo?

- Khoản 1 Điều 7 Thông tư liên tịch 01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC ngày 29/12/2017 (gọi tắt là Thông tư 01) quy định “Cơ quan điều tra phải tổ chức trực ban hình sự 24/24 giờ, Viện kiểm sát các cấp phải tổ chức trực nghiệp vụ 24/24 giờ để tiếp nhận đầy đủ mọi tin báo (kể cả tin báo về tội phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng); phân loại và chuyển ngay cho các cơ quan có thẩm quyền giải quyết…”.

- Khoản 1 Điều 8 Thông tư 01 quy định: “Cơ quan điều tra sau khi tiếp nhận tin báo phải tiếp hành phân loại trong thời hạn không quá 24 giờ kể từ khi tiếp nhận. Trường hợp tin báo thuộc thẩm quyền thì giải quyết theo quy định tại Điều 9 Thông tư liên tịch này…”.

- Khoản 1 Điều 9 Thông tư 01 quy định: “Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được tin báo thuộc thẩm quyền giải quyết, Thủ trưởng Cơ quan điều tra trực tiếp tổ chức, chỉ đạo, phân công Điều tra viên, Cán bộ điều tra thuộc quyền quản lý, giải quyết hoặc…”.

+ Quan điểm thứ nhất cho rằng nếu Cơ quan điều tra trực tiếp tiếp nhận tin báo thì Cơ quan điều tra chỉ có 03 ngày để xác minh sơ bộ ban đầu và ra Quyết định phân công Điều tra viên thụ lý giải quyết tin báo nếu thuộc thẩm quyền. Vì Cơ quan điều tra tiếp nhận tin báo đồng nghĩa với việc nhận tin báo.

+ Quan điểm thứ hai cho rằng nếu Cơ quan điều tra trực tiếp tiếp nhận tin báo thì Cơ quan điều tra có 04 ngày để xác minh sơ bộ ban đầu và ra Quyết định phân công Điều tra viên thụ lý giải quyết tin báo nếu thuộc thẩm quyền. Vì tại Khoản 1 Điều 7 quy định Cơ quan điều tra phải có bộ phận trực ban 24/24 giờ để tiếp nhận tin báo. Bộ phận trực ban khác với Bộ phận nghiệp vụ. Bộ phận trực ban tiếp nhận tin báo, phân loại xử lý tin báo (xem xét tin báo thuộc thẩm quyền của cơ quan nào?) trong vòng 24 giờ. Nếu tin báo thuộc thẩm quyền thì chuyển cho Bộ phận nghiệp vụ nhận tin báo. Bộ phận nghiệp vụ có trách nhiệm xác minh sơ bộ và ra quyết định phân công Điều tra viên thụ lý giải quyết tin báo trong thời hạn 03 ngày giống như trường hợp cấp xã thụ lý tin báo, xác minh sơ bộ hoặc lấy lời khai ban đầu rồi chuyển cho Cơ quan điều tra trong vòng 24 giờ, Cơ quan điều tra tiếp nhận và phân công Điều tra viên thụ lý trong vòng 03 ngày.

* Trường hợp thứ 2: Cơ quan điều tra có gửi quyết định phân công Điều tra viên thụ lý giải quyết tin báo cho Viện kiểm sát hay không? Trong bao lâu phải gửi?

- Khoản 1 Điều 9 Thông tư 01 quy định: “Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được tin báo thuộc thẩm quyền giải quyết, Thủ trưởng Cơ quan điều tra trực tiếp tổ chức, chỉ đạo, phân công Điều tra viên, Cán bộ điều tra thuộc quyền quản lý, giải quyết hoặc ra Quyết định phân công Phó thủ trưởng Cơ quan điều tra tổ chức, chỉ đạo thụ lý, giải quyết và thông báo bằng văn bản cho Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền”.

+ Quan điểm thứ 1: Khoản 1 Điều 9 Thông tư 01 quy định chưa rõ ở chỗ, khi Cơ quan điều tra ban hành quyết định phân công Điều tra viên thụ lý giải quyết tin báo nhưng không quy định gửi cho Viện kiểm sát 01 bản và thời gian gửi như thế nào? Chỉ quy định gửi thông báo bằng văn bản cho Viện kiểm sát, vậy văn bản thông báo đó có đồng nghĩa với quyết định phân công Điều tra viên hay không? Thời gian gửi thông báo trong Thông tư cũng không nói rõ. Trong khi đó, tại khoản 2 Điều 10 Thông tư 01 quy định: trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được Quyết định phân công giải quyết tin báo của Cơ quan điều tra thì Viện kiểm sát phải ra quyết định phân công Kiểm sát viên kiểm sát giải quyết tin báo và gửi ngay 01 bản cho Cơ quan điều tra. Hai quy định trên rất mâu thuẫn nhau. Nếu Cơ quan điều tra không gửi quyết định phân công Điều tra viên thì Viện kiểm sát lấy căn cứ gì để ban hành quyết định phân công Kiểm sát viên? Hay Viện kiểm sát ra quyết định phân công Kiểm sát viên trên cơ sở văn bản thông báo của Cơ quan điều tra.

+ Quan điểm thứ 2 thì cho rằng quyết định phân công Điều tra viên cũng là một tài liệu mới, căn cứ để giải quyết tin báo nên dẫn chiếu đến khoản 5 Điều 88 Bộ luật Tố tụng hình sự là trong thời hạn 05 ngày, Cơ quan điều tra phải chuyển cho Viện kiểm sát. Viện kiểm sát đóng dấu bút lục, ra quyết định phân công Kiểm sát viên rồi chuyển trả Cơ quan điều tra theo quy định. Nếu như vậy thì vẫn có mâu thuẫn, khoản 2 Điều 10 Thông tư 01 quy định 03 ngày làm việc thì Viện kiểm sát ra quyết định phân công, trong khi đó khoản 5 Điều 88 BLTTHS quy định có 03 ngày để Viện kiểm sát hoàn trả tài liệu mới.

Như vậy, phải áp dụng quan điểm nào trong hai trường hợp trên cho hợp lý? Xin đọc giả cho ý kiến phản biện và góp ý để việc áp dụng pháp luật cho đúng ?

Đặng Truyền Giang – VKSND huyện Ba Tri