Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị – xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Được xây dựng, rèn luyện và trưởng thành qua các thời kỳ đấu tranh cách mạng, vì lẽ đó tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn giữ vai trò quan trọng đối với thanh niên trong từng giai đoạn lịch sử.

Từ khi ra đời đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng và tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, tuổi trẻ Việt Nam luôn giữ vai trò quan trọng, luôn thể hiện tinh thần xả thân trong các cuộc đấu tranh, kháng chiến giữ vững độc lập, tự do và toàn vẹn lãnh thổ, luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của Đảng, nhà nước và nhân dân giao phó. Luôn phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, nêu cao tinh thần xung phong, tình nguyện, xung kích, đi đầu trong các cuộc cách mạng dân tộc, dân chủ; trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm; trong thời kỳ kiến thiết xây dựng đất nước sau chiến tranh; trong thời kỳ đổi mới, thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế…

Trong giai đoạn hiện nay khi đất nước đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, có biết bao nhiêu thời cơ và đan xen không ít những khó khăn, thách thức, thanh niên vẫn là lực lượng xã hội to lớn, có tiềm năng hùng hậu. Thế hệ thanh niên ngày nay được kế thừa tinh hoa truyền thống của dân tộc và những thành quả của cách mạng, mở rộng giao lưu quốc tế; họ có mặt mạnh cơ bản về trình độ học vấn cao hơn trước, nhạy cảm với thời cuộc, giàu lòng yêu nước, có khát vọng đưa đất nước vượt qua nghèo nàn, lạc hậu, thực hiện thành công mục tiêu lý tưởng do Đảng đề ra là dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Tuy nhiên cũng cần thẳng thắn thừa nhận rằng, hoạt động của Đoàn Thanh niên và công tác thanh niên trong thời gian qua cũng còn không ít những hạn chế. Tổ chức Đoàn vẫn chưa tạo được sự phát triển đồng đều ở các cấp, chưa phát huy được mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo của thanh niên. Công tác giáo dục của Đoàn tuy rộng nhưng chưa sâu, chất lượng của nhiều đoàn viên chưa cao; việc đoàn kết, tập hợp thanh niên trên một số lĩnh vực chưa hiệu quả. Một bộ phận thanh thiếu niên còn có biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phai nhạt lý tưởng, giảm sút niềm tin, ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, xa rời truyền thống văn hóa dân tộc… Đây là những vấn đề rất đáng lo ngại, trong đó tổ chức Đoàn có phần trách nhiệm lớn.

Để khắc phục những hạn chế hoạt động của Đoàn và công tác thanh niên thì vai trò của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đối với thanh niên trong giai đoạn hiện nay cần phải tập trung thực hiện tốt những vấn đề sau:

Thứ nhất, tổ chức Đoàn phải làm tốt và có hiệu quả công tác tuyên truyền giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trên cơ sở từ thực tiễn cuộc sống đến với thanh niên. Phải phát huy tốt những thế mạnh thanh niên đó là: Có nhận thức tốt, có kiến thức chuyên sâu, bản lĩnh chính trị vững vàng. Mạnh dạn tham mưu với Đảng, Nhà nước tạo điều kiện cho thanh niên tham gia tích cực vào các chương trình phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Thứ hai, hướng thanh niên tới những phẩm chất cần có của người lao động mới để đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế đó là: chủ động, tự giác, khiêm tốn, trách nhiệm cao, có bản lĩnh, giỏi chuyên môn, thành thạo việc, sáng tạo, quan tâm đến năng suất, chất lượng, hiệu quả, có tư duy kinh tế, tiếp cận khoa học công nghệ mới, có kỹ năng giao tiếp xã hội, thích ứng nhanh với môi trường mới... và thông qua đó cải thiện cuộc sống của bản thân mình, gia đình mình ngày càng tốt đẹp hơn.

Thứ ba, đẩy mạnh công tác giáo dục đạo đức cho thanh niên thông qua những bài học từ thực tiễn cuộc sống, từ sự gương mẫu của cán bộ đảng viên, của các nhà lãnh đạo các cấp và nhất là gương thanh niên tiêu biểu, điển hình tiên tiến trên mọi lĩnh vực; đấu tranh chống lối sống thực dụng, ích kỷ, hẹp hòi chạy theo đồng tiền, coi thường luân thường đạo lý. Thông qua các hoạt động văn hóa, giáo dục, truyền thống phải lấy mục đích giáo dục nâng cao đạo đức, thuần phong mỹ tục tốt đẹp cho thanh niên trong thời kỳ hội nhập. Ngoài ra, giáo dục đạo đức cho thanh niên cần tập trung vào những đức tính hiếu thảo với bố mẹ, kính trọng người già, yêu thương trẻ nhỏ, sống trọng tình trọng nghĩa với bạn bè đồng nghiệp, hoạt động đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn... để từng bước hình thành lối sống đẹp trong thanh niên.

Thứ tư, tổ chức Đoàn phải quan tâm đến việc giáo dục sức khỏe thể chất cho thanh niên, tạo cho thanh niên có sân chơi bổ ích, đa dạng hóa hình thức luyện tập thể dục, thể thao trong thanh niên; xây dựng và củng cố các loại hình câu lạc bộ rèn luyện sức khỏe, các loại hình ca múa nhạc, vui chơi giải trí lành mạnh trong thanh niên.

Thứ năm, tổ chức Đoàn phải là trung tâm trong việc xây dựng các mối quan hệ để hỗ trợ thanh niên trong việc xây đắp niềm tin và hoài bão. Tổ chức Đoàn sẽ không thể thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình nếu như không có sự hỗ trợ của các tổ chức khác trong xã hội. Vì vậy, cần có sự phối hợp chặt chẽ trong việc tổ chức, giáo dục và giúp đỡ thanh niên, tổ chức ra các hoạt động sáng tạo, các sân chơi lành mạnh bổ ích nhằm thu hút thanh niên tham gia.

Có thể khẳng định trong giai đoạn hiện nay, lực lượng thanh niên đang đứng trước nhiều cơ hội thuận lợi để tự khẳng định bản thân, cống hiến trí tuệ, sức trẻ cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Vì vậy, tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải luôn thể hiện rõ vai trò là người bạn đồng hành đầy tin tưởng của thanh niên, để từ đó mới tập hợp và phát huy hết sức mạnh, lòng nhiệt huyết của thanh niên, thực hiện trách nhiệm của một lực lượng tiên phong trong giai đoạn hiện nay./.

Thạch Thiện – Chi đoàn Viện KSND tỉnh Bến Tre